Ngành tự động hóa là gì? Sinh viên sau khi ra trường làm gì?

Ngày nay, độ phổ biến của công nghệ tự động hóa đang ngày càng được mở rộng ở nhiều lĩnh vực. Các kỹ thuật điều khiển và tự động hóa đang trở thành tâm điểm quan trọng trong mọi khía cạnh sản xuất, mở ra triển vọng lớn cho tương lai. Vậy bạn đã biết ngành tự động hóa là gì chưa? Hãy cùng Vieclam.net khám phá sâu hơn về ngành này và tìm hiểu các sinh viên đang học ngành này thì khi ra trường sẽ làm những công việc gì nhé!

I. Tổng quan về ngành tự động hóa

Tại Việt Nam, xu hướng tự động hóa đang phát triển vô cùng mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp sản xuất. Theo Hiệp hội Công nghiệp Tự động hóa Việt Nam (VAA), năm 2022 đã ghi nhận hơn 2,000 doanh nghiệp tích hợp giải pháp tự động hoá vào sản xuất, tăng 30% so với mức năm trước.

Điều này đã tạo đà cho sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp tự động hóa tại Việt Nam. Vậy bạn có biết chính xác ngành tự động hóa là gì không? Phần thông tin dưới đây sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi này.

1. Ngành tự động hóa là gì?

Tự động hóa là việc áp dụng các giải pháp khoa học kỹ thuật và hệ thống công nghệ tiên tiến để thực hiện các nhiệm vụ hoặc quy trình trước đây thường được thực hiện bằng tay và sức lực của con người. Mục tiêu chính của tự động hóa là tối ưu hóa hiệu suất và chất lượng trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ, giảm gánh nặng lao động, giảm lỗi và tối ưu hóa sự linh hoạt trong quy trình làm việc. Các công nghệ tự động hóa bao gồm sự kết hợp của robot, hệ thống điều khiển tự động, máy học (Machine Learning) và các giải pháp IoT (Internet of Things) để tạo nên một môi trường tự động hóa toàn diện.

2. Sinh viên theo học ngành này được học những gì?

Để thành công trong ngành tự động hóa, sinh viên cần học rất nhiều những kiến thức và kỹ năng đa dạng. Chương trình đào tạo trong lĩnh vực này thường tập trung vào các khía cạnh sau:

• Lý thuyết mạch điện – điện tử: Hiểu rõ về nguyên lý hoạt động của các mạch điện và điện tử là cơ sở quan trọng.
• Hệ thống cảm biến thông minh: Kiến thức về các cảm biến và cách chúng tương tác trong môi trường tự động hóa.
• Phương pháp điều khiển truyền thống – hiện đại: Nắm vững các phương pháp điều khiển từ cổ điển đến hiện đại, bao gồm cả các thuật toán và kỹ thuật mới.
• Thiết kế, chế tạo và kiểm định thiết bị đo lường điều khiển: Kỹ năng cần thiết cho việc phát triển và đảm bảo chất lượng các thiết bị trong quá trình tự động hóa.
• Kỹ thuật đo lường thông minh: Hiểu về cách áp dụng các công nghệ thông minh vào quá trình đo lường.
• Lập trình tự động hóa dây chuyền sản xuất công nghiệp: Khả năng lập trình để tối ưu hóa hiệu suất dây chuyền sản xuất.
• Chế tạo và điều khiển robot: Hiểu về cách tích hợp và kiểm soát robot trong môi trường công nghiệp.
• Quản lý, giám sát dự án kỹ thuật: Kỹ năng quản lý dự án trong bối cảnh quy trình làm việc đã được tự động hóa.
• Hệ thống mạng truyền thông công nghiệp: Kiến thức về cách xây dựng và duy trì hệ thống mạng trong môi trường công nghiệp.
• Nghiên cứu và phát triển công nghệ: Khả năng thí nghiệm và nghiên cứu để áp dụng công nghệ mới nhất, bao gồm cả IoT, trí tuệ nhân tạo và công nghiệp 4.0.

Bên cạnh kiến thức chuyên môn, sự sáng tạo, tư duy khoa học và khả năng làm việc chuyên nghiệp là những yếu tố quan trọng đối với sinh viên theo đuổi ngành tự động hóa. Ngành này đang không ngừng phát triển, mang đến cơ hội học tập và nghiên cứu rất rộng lớn cho những sinh viên theo học.

Xem thêm: Top 12 công việc lương 10 triệu không cần bằng cấp, dễ xin việc

II. Vai trò của ngành tự động hóa hiện nay

Sau khi đã hiểu ngành tự động hóa là gì, vậy bạn có biết tự động hóa có vai trò gì trong xã hội ngày nay? Tự động hóa sản xuất không chỉ là một xu hướng mà còn mang lại những lợi ích to lớn cho doanh nghiệp, từ đó giúp doanh nghiệp củng cố vị thế cạnh tranh trên thị trường. Dưới đây là những điểm quan trọng về vai trò của tự động hóa trong lĩnh vực sản xuất:

1. Giảm thiểu thời gian sản xuất

Tự động hóa mang lại sự linh hoạt cho doanh nghiệp khi phải đối mặt với biến động phức tạp trên thị trường. Máy móc và robot có khả năng tăng tốc sản xuất, giảm lỗi, tự thực hiện kiểm tra chất lượng và tạo ra sản phẩm nhanh chóng với chất lượng cao.

2. Giảm tỷ lệ lỗi và nguy hiểm cho người lao động

Tự động hóa sẽ làm giảm tỷ lệ lỗi của con người trong quá trình sản xuất, đồng thời tăng cường tỉ lệ an toàn lao động. Điều này không chỉ giúp tăng chất lượng sản phẩm mà còn giảm chi phí sửa chữa và nguy cơ tai nạn lao động.

3. Giải quyết bài toán thiếu hụt lao động và giảm chi phí nguồn nhân lực

Tự động hóa sẽ làm cho doanh nghiệp giảm áp lực công việc lên lao động con người, tăng hiệu suất sản xuất và mở ra cơ hội chuyển đổi sức lao động sang công việc có yêu cầu kỹ năng cao. Lợi ích này đóng vai trò quyết định giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân sự, đóng góp vào sự phát triển bền vững và tăng khả năng cạnh tranh của họ.

4. Cải thiện khả năng phân tích và theo dõi

Tự động hóa cung cấp khả năng phân tích, theo dõi cao cấp thông qua cảm biến, robot và giải pháp công nghệ tiên tiến. Điều này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác, và từ đó, có thể tối ưu hóa lợi nhuận đầu tư.

Xem thêm: Tổng hợp 7 công việc văn phòng không cần bằng cấp, dễ xin việc

III. Những tố chất cần có khi theo học ngành tự động hóa

Để thành công trong ngành tự động hóa, không chỉ cần kiến thức chuyên môn mà còn đặt ra nhiều yêu cầu về phẩm chất và kỹ năng cá nhân:

• Nắm vững kỹ thuật, thành thạo lập trình và tin học để hiểu và điều khiển các hệ thống tự động.
• Giỏi tiếng Anh để hiểu rõ hệ thống máy tính được cài đặt toàn bộ bằng tiếng Anh, mở ra khả năng làm việc toàn cầu.
• Có tư duy logic, đam mê lĩnh vực tự động hóa và sự hiểu biết vững về công nghệ sản xuất.
• Siêng năng tìm tòi cách sử dụng máy móc để tối ưu hóa sản xuất và kiên nhẫn trong việc hiểu rõ khả năng của máy móc.
• Rèn luyện kỹ năng mềm như sở thích nghiên cứu, sáng tạo và tính chủ động trong công việc.
• Thích học hỏi, tìm kiếm kiến thức mới để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, thích ứng với sự phát triển nhanh chóng của ngành.

Nếu bạn nhận thấy những phẩm chất trên là mô tả đúng về bản thân, hãy tự tin theo đuổi ngành tự động hóa. Trong quá trình học, bạn sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết, cũng như có cơ hội phát triển tối đa khả năng và đam mê của mình trong lĩnh vực này.

IV. Cơ hội việc làm của ngành tự động hóa sau khi ra trường

Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa là một lĩnh vực nghề nghiệp được đánh giá cao, được liệt kê trong danh sách các ngành HOT của năm 2024. Ngành nghề này đã trở thành một phần quan trọng trong sự phát triển của công nghiệp hiện đại.

Sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành tự động hóa có thể tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp tại các tổ chức nghiên cứu như Viện Nghiên cứu Điện tử – Tin học – Tự động hóa, Viện ứng dụng công nghệ, Trung tâm thiết kế vi mạch, hay các Khu công nghệ cao. Dưới đây là một số vị trí và công việc mà sinh viên có thể cân nhắc để ứng tuyển:

Xem thêm: Những công việc làm đêm thu nhập cao, dễ ứng tuyển năm 2024

V. Mức thu nhập của ngành tự động hóa

Mức lương trong ngành Tự động hóa khá hấp dẫn. Theo các nguồn tuyển dụng, sinh viên tại Việt Nam mới ra trường có mức lương từ 8 – 15 triệu đồng/tháng, cụ thể:

• Mức lương khởi điểm trung bình là khoảng 12,2 triệu đồng/tháng.
• Các chuyên gia có kinh nghiệm, thu nhập có thể lên đến 36 triệu đồng/tháng và tiếp tục tăng theo năng lực.

Nếu có khả năng ngoại ngữ, bạn có thể cân nhắc làm việc ở nước ngoài. Theo tạp chí InTech, lương của kỹ sư điều khiển tự động hóa tại Úc và New Zealand có thể lên đến 143.470 USD/năm (khoảng 3,27 tỷ đồng). Còn ở Canada, mức lương đứng thứ hai thế giới với khoảng 105.440 USD/năm (2,4 tỷ đồng), và Mỹ đứng thứ ba với khoảng 103.910 USD/năm (2,36 tỷ đồng).

Xem thêm: 12 ngành HOT trong tương lai 2025 – 2030 mà bạn phải biết

VI. Top những trường đào tạo ngành tự động hóa tốt nhất

Để theo đuổi ngành học Kỹ thuật tự động hóa, các bạn sinh viên cần nộp hồ sơ thi tuyển với các khối chính sau:

• A00: Toán-Lý-Hóa
• A01: Toán-Lý-Anh
• B00: Toán-Hóa-Sinh
• C01: Văn-Toán-Lý
• D01: Văn-Toán-Anh
• D07: Toán-Hóa-Anh
• D10: Toán-Địa-Anh

Hiện nay, có nhiều trường đại học đào tạo chuyên ngành Điều khiển và Tự động hóa. Dưới đây là danh sách các trường đào tạo ngành này tốt nhất tại miền Nam và miền Bắc:

1. Khu vực miền Bắc

2. Khu vực miền Nam

(Nguồn tham khảo: vnexpress)